Net gelezen, en nu al op de longlist voor de Ako literatuurprijs 2012!
Elvis Peeters met Dinsdag
(de genomineerde werken van Herman Brusselmans, “Watervrees Tijdens Een Verdrinking“, en Erik Vlaminck, “Brandlucht”, las ik ook intussen. Stefan Brijs met Post Voor Mevrouw Bromley wacht)
In Dinsdag laat Elvis Peeters (met de hulp van co-schrijfster Nicole Van Bael) een oude, rustige man gedurende één oude, rustige dag terugblikken op één leven. Dat ene leven was duidelijk minder rustig dan de indruk die de man die het overdenkt, geeft.
Zijn dag voert hem weg van de mogelijke komst van de sociaal assistente, langs de dagelijkse weerkeringen en naar geschikt gras voor hooi. Maar de dag brengt ook herinneringen aan zijn woelige jeugd, zijn verbanning naar Afrika, zijn gulzige genot van het Afrikaans bestaan tot de gedwongen terugkeer, en al wat daarna nog kwam.
Een rode draad is zijn onverschilligheid, en de boevenstreken die hij in elk van de ontelbare andere jobs die hij uitoefende steeds opnieuw uithaalde, als verkrachter, huurling of vrachtwagenchauffeur. Gesjoemel en gesjacher, meer lijkt het niet op het eerste zicht. Daarin misleidt de rustige vertelstijl de lezer.
Elvis Peeters weeft de herinneringen van de man vlechtig doorheen de gebeurtenissen van die dag, een dinsdag of eender welke dag want dat maak zoveel al niet meer uit, als het ooit al wel een verschil maakte. De terugblik van de man maakt de nodige sprongen in de tijd en er ontstaat een mooi gelaagd beeld van zijn compleet amorele levenshouding. De man denkt terug aan de vrouwen die zijn pad kruisten -zij hielden er meer onaangename herinneringen aan over dan aangename, kan de lezer vermoeden- tot de 2 vrouwen in Brussel die hij aan zijn rustige, oudere zijde had.
Zoals in Wij schetst Peeters de gebeurtenissen in een amorele stijl. Maar vergeet het rechtstreekse shockeffect van Wij, en smul van de opvallend uitgewerkte taal en de shock van het gebrek aan zelfinzicht en andere vormen van veroordeling in Dinsdag. Peeters beschrijft het, kleurt het (bijzonder opvallend vond ik hoe adembenemende landschappen van Afrika in woorden verschijnen) maar schrijft schijnbaar waardenloos. Dat hoeft ook niet; dat de lezer zich afvraagt hoe sommige gruwel mogelijk kan zijn, is meer dan voldoende. Het was een leven als overlever, en vele anderen die hem niet overleefden.
