Posted on Leave a comment

Door het arendsoog van De Witte Tijger

7 Opeenvolgende nachtelijke brieven schrijft Balram Halwai (‘Munna’, jongen), van de kaste der suikerbakkers, aan de president van China. Daarin legt hij op humoristische, maar tegelijk diepgravende en ontnuchterende wijze de multi-morele samenleving in India bloot. Kwestie dat de president het echte India kent, het India dat hij allicht niet te zien zal krijgen bij zijn nakende officiële bezoek. Centraal in zijn brieven staat tegelijk de bekentenis van zijn leven als moordenaar. Schrijver Aravind Adiga kreeg voor zijn debuut De Witte Tijger in 2008, toch wel een huzarenstuk, ineens de Man Booker Prize.

Balram leeft in het diepe Donker, waar hij het van beloftevolle schoolloper tot steenkoolhakker tot theehuiszwalper bracht. Hij ontsnapt aan zijn leven door een opleiding in de rijkunde. Want als chauffeur werkt hij zich binnen bij de betere kaste van zijn landheren. En hij leert. Hij leert om de geijkte brutaliteiten onder de bediendes toe te passen. Het levert hem de positie op van #1 chauffeur. Op naar het kleurrijke New Delhi.

Meer dan hij al was, is hij daar aan de voorkant bevoorrecht getuige van de corruptie, de decadentie en het misprijzen terwijl hij zelf van nature bij de achterkant hoort, achter de shopping malls, waar de chauffeurs rondhangen, waar de smerige markten zijn, en goudharige vrouwen veel geld kosten. Waar rode paan gekauwd en gespuwd wordt, en aan kruizen gekrabd. Balram zweeft voortdurend tussen beide werelden, bekent zich tot geen van beide. Onder zijn klamboe, veilig voor de kakkerlakken maar niet altijd voor de hagedissen. Uit de wanhoop van Pinky Madam, bijna de ex van zijn baas, leert hij weer. Tanden poetsen, zijn kruiskrabbende hand straffen. Hij verschaft zichzelf zelfs, mits een blank wit t-shirt met een minuscuul engels woordje, toegang tot een mall.

Munna legt met een zeker sarcasme bloot hoe er geen eenduidige moraal bestaat in zijn land. Of toch? Want wat is het verschil als een kind doodgereden wordt met een Honda City of met een Toyota Qualis? Dat de heersende, dubbelzinnige moraal leidt tot een dubbelzinnige verantwoordelijkheid? Beter dan geen verantwoordelijkheid, of een chauffeur veroordelen tot de cel alleszins. En misschien leidde Balram’s dissonante gedrag, zijn ontsnapping uit de hanenren van het Donker, dan wel tot het einde van zijn familie (17 personen?), maar neef Dahram krijgt er alvast een opvoeding in het Licht voor in de plaats.

Als je dit boek gelezen hebt, weet je wel beter dan te beginnen (ver)oordelen. En een dier dat maar eens per generatie een nieuw exemplaar voortbrengt is voorbestemd. Al is het maar om corruptie aan te wenden voor welzijn. Omdat hij het recht heeft te ontsnappen aan de eeuwige onderdrukkende dienstbaarheid, de basis van de Indische wereldeconomie. Een nieuwe naam aannemen. Als leider van een school van witte tijgers die wordt losgelaten op Bangalore.

Leave a Reply